Bulgarların “Müslüman Bulgarlar” veya Yunanlıların “Müslüman Grekler” olduklarını iddia ettikleri Pomaklar öz be öz Türk’tür. Pomaklar, Orta Asya’dan kuzey göç yolunu ( Hazar Denizi ve Karadeniz’in kuzeyini ) takip ederek Ukrayna ile Beserabya’ya giden buradan da XI. asırda Rodoplar, Batı Trakya, Pirin ve Vardar Makedonya’sını hâkimiyetleri altına alan Kıpçakların veya Avrupalıların Kuman olarak adlandırdıkları kabilelerin torunlarıdır. Pomaklar, Pomakça konuşurlar. Pomakça’nın %30’u Ukrayna Slavcası, % 25’i Kuman-Kıpçakça, %20’si Oğuz Türkçesi, %15’i Nogayca, %10’u Arapça’dan oluşmaktadır. Pomakça’nın %30’u nispetinde bulunmasının başlıca sebebi, Kıpçak Türklerinin X. ve XI. asırlarda Ukrayna, Lehistan, ve Beserabya steplerindeki Slavlarla olan temaslardan kaynaklanmaktadır. %10 oranında olan Arapça ise Pomak Türklerinin İslamiyet’i kabul etmeleriyle birlikte dillerine girmiştir.
İlker Alp, Belge ve Fotoğraflarla Bulgar Mezalimi (1878-1889), Trakya Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1990 s. 8,9