Pomak.eu
Türkçe => Güncel => Topic started by: Rahmie on March 19, 2010, 08:15
-
Nevruz Bayramı (http://tr.wikipedia.org/wiki/Nevruz_Bayram%C4%B1)
Tense atmosphere feared as Nevruz approaches (http://www.todayszaman.com/tz-web/detaylar.do?load=detay&link=204474)
Nevruz
(1) Türk Dünyasında Tabiatın Dirilişi Nevruz Hıdrellez (http://www.youtube.com/watch?v=hEzCDQC6RaI#)
-
Не съм добре запознат, но доколкото си спомням, май че и при Помаците имаше такъв празник или по-скоро по-необикновен ден, в който не трябва да се извършват определени дейности в бита, и ако има някой добре познаващ този празник или ден, може да го опише за яснота на по-неосведомените, дори и в различните му разновидности! ??? ;)
-
Ние винаги сме празнували Невруз, ама някои може ли да каже нещо повече за празника?
празнува ли се от всички мюсюлмански общност?
-
Празника се празнува от всичките ристиенски и мусулмански народности и етноси по белия свят. В частност при българите ристиени са вика Благовец, тъй го викат и тетевенските помаци.
-
При нас вьв Велинградско такьв празник нямаме а и сега в Северна Бьлгария не сьм чувал помаците да празнуват такьв празник.
-
Спомням си,че и при нас се отбелязваше.През този ден май никаква работа не се пипаше.Сега не знам как е,то работа май и през останалите дни няма...
-
Възрастине хора тачат все още Благовеца. На този ден не се работи - не се отсява брашно, не се мете..Тези, които работят на Благовец, ще си имат гъгрици у дома :D и ще им се въдят змии и гущери около имотите. :o :D
-
Спомням си,че и при нас се отбелязваше.През този ден май никаква работа не се пипаше.
Така е и при нас.
..Тези, които работят на Благовец, ще си имат гъгрици у дома и ще им се въдят змии и гущери около имотите.
Не бях чувал за това ???
-
За такова чудо за първи път в живота си чувам, и най странното е ,че научавам за такъв празник в помашки сайт.
-
:)
Az znam za praznika ot edna priyatelka Azerbeicanka i tya mnogo se uchudva kak taka ne go praznuvame tozi vajen praznik... ::)
Zaradi tova otvorih tema tuka...
Pone nauchih povechko za tozi obichai i ot pomacite...
Za merakliyite i lubopitni kato mene, na ruski link...
Праздник Невруз (http://www.trt.net.tr/trtinternational/ru/newsDetail.aspx?HaberKodu=55ff4872-2881-4a41-a192-68dc24f501be)
-
Помня и аз, че се празнуваше Невруз. Доколкото си спомням, освен че не се работеше, събираше се една мъжка група, в която имаше един преоблечен в женски дрехи, и обикаляха по селото. Имаше и други ритуали, но вече съм забравил.
За мен интересното е, че този празник е характерен за шиитите, а ние сме сунити. А езическите корени на празника са от древен Иран.
-
Това което аз знам за "Невруз" На този ден не се работи почти нищо.Не се излиза на нивата, нито в градината.Не се оре нито копае.Не се шие ,не се пере Изнасят се нови китеници навън и се простират .Този ден е нещо като празник на земята.Тогава започват да излизат дребните животни навън след прекараната зима ,змий,гущери,мравки и др.На този ден задължително се вари царевица на зърна и се подсладява със захар
-
Възрастине хора тачат все още Благовеца. На този ден не се работи - не се отсява брашно, не се мете..Тези, които работят на Благовец, ще си имат гъгрици у дома :D и ще им се въдят змии и гущери около имотите. :o :D
Да тук в Тетевенският край му викаме Благовец, празва се на 7 април ако не ме лъже паметта ,и не само от възрастните , освен че не се работи никаква къщтна работа ,не се излиза на нивата и всичко останало, връзва се люлка в гората там ходят всички млади да се люлеят за здраве, освен това на Благовец ако не се лъжа се палеше и огън бабите навремето ни караха да го обикаляме да се "опушим " да не ни хапят змий лятото , :DНезнам дали този празник е един и същ с Невриз-Но като стата на въпрос за празници сега на 27 март ние празваме Турско четиридесет , седмицата преди тази дата се ходи на гробището да се почистят гробовете на близките, засаждат се цветя , а на 27 март всички близки независимо в кой край живеят в момента идват да почетат своите починали роднини,подава се с питка , яйца , сладкиши кой каквото е приготвил . :)
-
С риск да ме обявят за неовъзродител и тем подобни гнусни квалификации ще кажа Фици че на 7 април е Благовец по стар стил при християните, а на 23 март е свети 40 мъченици по стар стил и там при вас май се казва- българското 40, като вашите обичаи са си същите за Благовец както при християните.
-
Като каза стар обичай , да тук доста от обичайте се празват по два пъти веднъж по "новото" и втори път от по старите хора по "старото" точно така го наричат, а що се отнася за 27 март -Турско четиридесет така го наричат тук, това е може би един от най-почитаните прозници , абсурдно е да не отидеш да почетеш починалите си роднини, хората вярват че каквото се раздаде на този ден всичко ще се намери на душите на починалите им близки, същото се прави и всеки спроти петък- четвъртът срещу петък, всеки който има починал близък човек подава с питки или други сладки неща в отговор се казва аллахкабулися- това мисля че в превод означава да се намери на душата на човекът за който е наречено ,но тук е момента да попитам ако някой знае точно какво означава да каже , ще ми е интересно да науча. :)
-
Мисля че почти същото се прави и при християните но на задушница, имам напредвид това с ходенето на гробищата .Не съм много сигорна но така съм чувала. :)
-
Да за гробищата е така на задушницата, същото като при вас. Аз имах превид че обичаите и на Благовец са еднакви.
-
Yukarda sanırım bir video eklenmiş ben bulunduğum yerden bu videoyu izleyemiyorum ancak altında ki başlığa takıldım 'Nevruz ve Hıdırellez' ikisi bir arada kullanılmış. Burda yapılan yorumlarıda anladığım söylenemez ancak ikisini ben ayırmayı tercih ediyorum ve diyorum ki ; İkisi yani NEVRUZ ve HIDIRELLEZ farklıdır. Şöyle ki ;
HIDIRELLEZ:
Türkiye'de Hıdrellez Bayramı 6 Mayıs (5 Mayıs Gecesi) tarihinde kutlanır. Bugün Hıristiyanlarca da baharın ve doğanın uyanmasının ilk günü olarak kabul edilir; bu günü Ortodokslar Aya Yorgi, Katolikler St.Georges Günü olarak kutlamaktadırlar
Hızır; yaşam suyu (ab-ı hayat) içerek ölümsüzlüğe ulaşmış; özellikle de baharda aramızda dolanarak, bolluk ve sağlık dağıtır. Hızır bir kişiye verilen addan çok aslında bir doğasal durumu, baharla vücut bulan yaşamın tazelenmesini imgeler. Türkiye'de Hızır’a atfedilen özelliklerin bazıları:
• Kalbi temiz, Allah'a inanan insanlara yardım eder.
• Uğradığı yerlere bolluk, bereket, zenginlik sunar.
• Dertlilere derman, hastalara şifa verir.
• Bitkilerin yeşermesini, hayvanların üremesini, insanların kuvvetlenmesini sağlar.
• İnsanların şanslarının açılmasına yardım eder.
• Uğur ve kısmet sembolüdür.
• Mucize ve keramet sahibidir.
NEVRUZ:
Türk söylencesine göre Nevruz;
Türklerin Asena adlı dişi bir Bozkurt rehberliğinde Ergenekon’dan çıktıkları gündür. Demir ve ateşin birleştiği bugün Türklerce kutsal kabul edilerek bayram ilan edilir.
Orta -Asya’da göçebe ve çoban Türklerin İslam öncesinde sürülerini kışlaklardan çıkarıp, yaylalarda obalar kurarak şölen vererek bahar törenleri düzenlenmesi, coğrafi olarak hep ayni mevsimde ve 21 Mart’a gelmesi dolayısıyla; Türkler bu gün Bahar bayramı olarak kabul etmişlerdir.
Kürt söylencesine göre Nevroz;
Demirci kava zalim hükümdar Dahhak tarafından ezilen Kürt halkını ayaklandırarak, hükümdarı iktidardan uzaklaştırıyor ve halkı özgürlüğüne kavuşturur. Kazanılan bu zaferi ve özgürlüğü kutlamak için de dağda kocaman bir ateş yakarak, ateşin etrafında şenlikler düzenlerler, şölenler verirler, Demirci Kava nın yaktığı bu özgürlük ateşi 21 mart! a rastladığı için, Kürt halkınca bugün Nevroz Bayramı olarak asırlardır kutlana gelmiştir.
Sesaniler devri İran’da:
Zerdüştler /Ateşperestler tarafından kutlanan bir bayramdır.
Rivayetlere göre İran Hükümdarı Cemşid bir dünya gezisinden dönerken Azebeycan’da 21 Mart’a Otağ kurar. Cemşid’in mücevherlerle süslü tahtına güneş vurdukça renga-renk ışıklar seçer ve çevreyi ışık hüzmeleri kaplar, verilen şölen ve yapılan şenliklerle halk neşelenir, O gün den sonra her yıl bugün bayram olarak kutlanır.
Yumurtanı göyçük güllü boyardık,
Çakğışdırıp sınanların soyardık,
Oynamaktan birce meğer doyardık,
Eli mene yaşıl aşık vererdi,
Irza mene Nevruz gülü deredi.
M.Hüseyin Şehriyar
Şah İsmail Hatayı, fuzuli gibi Azeri şaiirlerinin bahar ve Nevroz ile ilgili şiirleri ve nefesleri vardır. İslamiyet’ten önce Zerdüşt olan Azeriler Nevruzun simgelerinden biri olan “yasemen” çiçeğine özel önem veriyorlardı. Bu çiçek ile ilgili türküler, atasözleri vardır. Baharı müjdeleyen bir başka çiçek ise “kar çiçeği” kardelen’dir. Doğu Anadolu’da Nevruz çiçeği denen bir başka çiçek de vardır. Çiğdem’ de bu mevsimde yetişir.
Tunceli/ Dersim söylencelerine göre Nevruz:
Dersim bölgesinde Alevi inancı gereği Nevruz kutlamaları, Ali Günü veya 9 Mart olarak baharın gelişi diye kutlamalar yapılır. Dersim bölgesi bu günü Nevruz olarak adlandırmaz. Bu isim son yıllarda Tunceli yöresinde anılmaya başlanmıştır. Bunun nedeni politik olması gerekliği kanısımdayım. Diğer bir inançları olarak; Nuh peygamberin gemisinin bu bölgede 21 Mart ta geçtiğine inanılarak kutlama yapılır. Tunceli-Pülümür ile Erzincan-Çayırlı arasındaki “Bağır Dağı’na” Nuh’un gemisinin dokunduğuna inanılır. Bu nedenle “Bağır Dağı üzerine yemim ederim ki doğru konuşuyorum” diye yemin edilir.
Erzincan’daki bir söylenceye göre Neruz;
Şah İsmail’in Erzincan’a gelişinde Öbek/Höbek dağında kurduğu otağ yerinde yapılan törenlerdir. Öbek/Höbek dağının doruğunda dümdüz kocaman bir taş vardır. Şah İsmail burada yemek yemiş, bütün seyyidlere lokma dağıtmıştır. Şah Honçası denen bu dairesel taş kütlesi kutsal kabul edilir. Nevruz günü bu taş üzerinde yemek yenir. Bu yerde Cem törenleri düzenlenir, semahlar yapılır. Dede, dargınları barıştırır, helallıklar alınır.
Osnamlı Sarayı’nda Nevroz:
Osmanlı Sarayı’nda da büyük şölenlerle Nevruz Bayramı kutlanırdı. Nevruz günü Hekimbaşı özel macun kaynatır. Başta padişah olmak üzere yakınlarına ve devlet recaline ikram ederdi. 1826 yılında Yeniçeri Ocağı kaldırılmasından sonra II. Mahmut, Nevruz Bayramını ve Bektaşiliği yasaklamıştır. Bektaşi babalarından Hüseyin Hüsnü Erdikul bir deyişinde;
Gönüller şad oldu, ilkbahar geldi,
Nevruz bayramına eriştik ya Hu.
Çemenzar şevk ile nura bezendi,
Nevruz bayramına eriştik ya Hu.
Başka bir deyişinde de;
Çerağlar uyansın, kurulsun cemler,
Gülbanglar çekilsin, sürülsün demler,
Cünbüşe gelsinler cümle erenler,
Ali’nin doğduğu eyyam bu demdir.
Bektaşilerde Nevruz Erkanı:
Nevruz bayramı erkanı sabahtan başlar. Gün ağarırken taze su ile yıkanılır. Boy abdesti alınır. Toplu olarak sabah yemeği yenecekse, önce Dede bir dua okur ve herkese süt ikram edilir ve kahvaltı yapılır. Daha sonra dargınlar barıştırılır. Hasta ve yoksullar ziyaret edilir, gönülleri alınır. Yeni ölmüşlerin evlerine taziyeye gidilir. Türbe ve mezarlıklar ziyaret edilir. Nevruz şenliklerinin yapılacağı ev ve kır yerleri önceden saptandığı için, bu yerlerde tüm hazırlıklar tamamlanır. Yaşlılar için ayrı bir mekanda, gençler için ayrı bir alanda muhabbet sofraları kurulur. Gençler kırlarda şenlikler yaparlar, halaylar çekerler, ateş üstünden atlayarak dilekler tutarlar. Genç kızlar ve oğlanlar karşılıklı mani söylerler...
Nevruz Bayramı akşamı “Meydan” açılır. Taliplere “Nasip” verilir. Cem evinde canlar, sofular, bacılar toplandıktan sonra, getirilen “lokmalar” için Dede şu tercemanı okur;
“Bismi Şah, Allah Allah...!
Lokmalar kabul ola.
İsteginiz, dileginiz Hak-ı Muhammed-Ali vere,
Durduğunuz Dar-ı divandan hayır-ihsan göresiniz..!
Makbu-u Şah, Kabul-i dergah ola..!
Gerçeğin demine Hü...! ”
Tüm canlar hazır olduktan sonra, saat 20.00 civarında Nevruz Erkanının icrasına başlanır. Dede ayağa kalkarak, “Edep - erkan mümine nişan” der Ayakta bulunan cemaatte sofular ön saflarda, bacılar da arka saflarda olmak üzere halka şeklinde, dairesel diz üstü gelirler ve saf tutarlar. Ve dede bir dua okuyarak Tevhid! i başlatır. Dede sıra ile şu duaları okur:
1. Ali Nad-ı duası.
2. Hüseyin makamında Oniki İmamların adlarını bütün önadları ve takılarıyla birlikte sayar.
3. Alevi/kızılbaş/Bektaşi ulularının adının geçtiği bir gülbank okur ve Tevhid’i yürütülmesine geçilir. Cuma akşam Ceminde olduğu gibi halka namazına başlar.
Bundan sonra Zakirler bir Düvazimam, iki Deyiş okurlar. Ve Dede bir Tevhid yürütür. Bu esnada bütün canlar hep bir ağızdan;
“La İllahe İllAllah
İllAllah Şahım İllalah
Ali Mürşid güzel Şah
EyvAllah Şah eyvAllah
Hakk la ilahe illalah.” Diyerek, başları hafif sağa-sola salınarak zikrederler.
Tevhid, Ayni-Cem bittikten sonra Dede: “Edep erkan getire herkes yerine otura “ der. Ve canlar normal oturuşa geçerler. Ferraş Meydana gelerek, üç kez sembolik süpürge vurur. Dede:
“Hayır hizmetin kabul,yüzün ak ola.
Ellerin dert gönüllerin keder görmeye
İstediğinü Hakk-Muhamed- Ali vere
Seyyid Ferraş’ın himmeti üzerinde hazır ve nazır ola
Gerçege Hu.! .. der ve daha sonra hizmet sahipleri öbek-öbek sofralar kurar, Dede’in başlama duasından sonra hep birlikte lokmalar yenir. Nevruz helvası yenir. Gelmeyen hastaların evlerine lokmalar gönderilir. Yemekler yendikten sonra Dede, yemek bitim duasını okur. Oniki Hizmet sahipleri toplu olarak Dedede dua aldıktan sonra; Canlar niyaz edip hellik alırlar. Ve Cem dağılmadan önce Dede şu Gülbangı okur:
“Bismi Şah Allah Allah...!
Nevruz bayramınız kutlu ola
Yeni yılınız hayırlı uğurlu ola..!
Şah-ı Velayet İmam Ali Efendimizin doğum günü mübarek ola..
Dilde dileklerimizi, gönülde muratlarımızı vere..
Hastalara şifa, dertlilere deva, borşlulara ede ihsan eyleye...
Dil bizden, nefes Pirimiz Hünkarımız Hacı Bektaş-ı Veli’den ola..
Gerçeğe Hü
Cemaat de sağ ellerini kalplerinin üstüne koyarak, hep bir ağızdan “Hüü..! ” derler ve Bayram son bulur.
Nevruziye
“Gelin ey nazenin canlar
Bugün Nevruz-u sultandır
Safalar sürsün ihvanl
Bugün Nevruz-u sultandır
Bütün mümin bütün İslam
Bugün etmek gerek bayram
Hemen sun sakiye gel cam
Bugün Nevruz-u sultandır.
Ali-yyül Mürteza Haydar
Cihanı garkı nur eyler
Bütün kurt kuş bunu söyler
Bugün Nevruz-u sultandır
Ali’nin doğduğu gündür
Bugün her günden üstündür
Hemen saki Kadeh döndür
Bugün Nevruz-u sultandır
Nice sırlar olup zahir
Ali’den oldu haf bahir
Şükreyle sef ey “fakir”
Bugün sultanı Nevruzdu”
-
Bilmiyorum aksini söyleyen varmıdır ama benim geldiğim bölgede nevruz kutlanmaz Türkiye'de hıdırellez'i kutlarız biz. Bu yüzden ikisinin aynı yerde kullanılışı değişik geldi bana. Bildiğim kadarı ile Pomaklar'da hıdır aleyhisselam'ın bereketinden nasiplennmek adına niyet ederler.
-
Of şimdi biri çıkar geldiğin bölge neresi der :D Trakya'dan bahsediyorum Balkan göçmenlerinin yoğun olarak Türkiye'de yaşadığı bölge. :)
-
Bilmiyorum aksini söyleyen varmıdır ama benim geldiğim bölgede nevruz kutlanmaz Türkiye'de hıdırellez'i kutlarız biz. Bu yüzden ikisinin aynı yerde kullanılışı değişik geldi bana. Bildiğim kadarı ile Pomaklar'da hıdır aleyhisselam'ın bereketinden nasiplennmek adına niyet ederler.
Türkiye'de Hıdrellez Bayramı 6 Mayıs (5 Mayıs Gecesi) tarihinde kutlanır. Bugün Hıristiyanlarca da baharın ve doğanın uyanmasının ilk günü olarak kabul edilir; bu günü Ortodokslar Aya Yorgi, Katolikler St.Georges Günü olarak kutlamaktadırlar.
wikipedia
Hıdrellez yanında zamanında "Baba marta" da kutlanırdı. Hatta hala bu ritüelin bir kaç pomak yerleşiminde devam ettiği bildiriliyor ama doğrulayamıyorum. "Baba marta" pomaklarda ve bulgarlarda nevruz (Bahar bayramı) kutlamasının bir benzeridir. Erken bahar kutlaması da denilebilir. Çocukluğumda hayal mayal hatırladığım kadarıyla Köyümüzde mart ayının ilk haftasında çocuklar şanş getirmesi ve dileklerinin gerçekleşmesi maksadıyla renkli renkli ipleri evlerinin bir köşesine veya ağaç dallarına asarlardı. Mumlar yakılırdı.
(https://www.pomak.eu/board/proxy.php?request=http%3A%2F%2Fupload.wikimedia.org%2Fwikipedia%2Fcommons%2F2%2F25%2FMartenitsa.jpg&hash=01ec1006b11727bab9e01841d5470034a03d9282)
Nevruzun hristiyan dünyasındaki karşılığı ise "paskalya" yortusudur. Hz.İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişi kutlanır. Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar olmakla beraber, Paskalya dönemi yaklaşık olarak Mart sonundan Nisan sonuna kadar olan dönemdir. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve dünya kiliselerinin çoğunda Pazar günü kutlanan Paskalya Günü ise, Kıyam Yortusu, Diriliş Pazarı ya da Diriliş Günü olarak da adlandırılır.
(https://www.pomak.eu/board/proxy.php?request=http%3A%2F%2Fupload.wikimedia.org%2Fwikipedia%2Fcommons%2F3%2F32%2FRussian_Resurrection_icon.jpg&hash=7ddf14618236091100a84468d71fc0518a5a41db)
-
http://www.calgarybulgariansociety.com/school/School_Texts/Sirni%20Zagovezni.htm (http://www.calgarybulgariansociety.com/school/School_Texts/Sirni%20Zagovezni.htm)
http://razloginfo.com/print.php?news.1384 (http://razloginfo.com/print.php?news.1384)
http://www.kazanlak-bg.info/index.php?option=com_content&task=view&id=6951&Itemid=105 (http://www.kazanlak-bg.info/index.php?option=com_content&task=view&id=6951&Itemid=105)
http://www.chelopech.org/?page=news&id=66 (http://www.chelopech.org/?page=news&id=66)
Bulgaristanda tam karşılıklı olarak ''Sirni zagovezni' veya 'Siropust pazarı' olabilir. 'Paskalia' ile hiç alakası yoktur çünkü o hristiyanlara özgü bir bayramdır.
Bu ise şamanistlerden kalan bir gelenek olmalı.
Сирни Заговезни В Кричим 2 (http://www.vbox7.com/play:daea67a3)
Ритуал за Персийската нова година - съответства на българските Сурва и Сирница. ... сурва персия ирански персийски сури чахар шанбе ...
-
има ли кой да преведе постовете които се намират но напред, интересно ми е какво пише ???