GAZİ MUSTAFA KEMAL PAŞA'NIN İSLAM DÜNYASINI MÜBADELE GÖÇMENLERİ İÇİN YARDIMA ÇAĞIRDAN BEYANNAMESİ (*)
Doç. Dr. Kemal ARI
AŞAĞIDAKİ belgede, Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın, mübadele göçmenlerinin sorunlarının çözümünde gereksinimi duyulan ayni ve nakdî yardımlar için İslam dünyasına yayınladığı bir çağrısı yer almaktadır. Kurtuluş Savaşı günlerinde, Hint ve Afgan Müslümanları Türkiye'ye para yardımında bulunmuştu. Savaş sonrasında karşılaşılan en büyük güçlüklerin başında yer alan mübadele uygulaması nedeniyle, Mustafa Kemal Paşa İslam âlemine bir çağrıda bulunarak yardım istemiş; bu çağrının ardından, Türkiye Büyük Millet Meclisi bir heyet oluşturarak Hindistan ve Mısır'a yardım toplamak üzere göndermiştir. Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın İslam âlemini mübadele göçmenlerine yardıma çağıran beyannamesinin metnini yeni yazıya çevirerek olduğu gibi sunuyoruz:
"Türk milleti Allah'ın inayetine güvenerek, hayatını kurtarmaya, yaşamak hakkına malik olduğunu dünyaya göstermeye azmettiği gün biliyorsunuz ki bütün vesaitten mahrum, yalnız iman ve aşk-ı istiklâl kuvvetine malikti. Türkler; bu sayede istihsal ettikleri zaferle mücadelelerini tenvîc ederlerken, âlem-i İslam'ın pek ulvi bir alaka ile mütehassis olduklarını şükranla görmüş ve bunu daima minnetle yâd etmekte bulunmuştur.
İşte bu alakaya istinaden şimdi de din kardeşlerimizden yine kendi kardeşleri için şefkat ve merhamet rica ve tavassutta bulunuyorum.
Türk milleti zafere kavuştu; fakat elyevm muazzam bir iş karşısındadır. Yunan idaresi altındaki dindaşlarımızın mübadelesi ve Türk toprağında iskânları. Bu kardeşlerimiz bugün Yunan zulmü altında inliyor. Bütün gün muhtelif mahallerden gelen feryadnameler, her Müslüman kalbini refte getirecek, her Müslümanı ağlatacak derecede acıklıdır. Bunların bir an evvel kurtarılmaları artık her şeyden evvel bir vecibe-i dinîye olmuştur.
Bizler gibi birer yuva sahibi olan ve yekûnu altı yüz bini geçen kardeşleri Türk toprağına kavuşturmak, ıstıraplarına, sefaletlerine hitame vermek pek büyük bir iştir.
Kardeşler.
Türk milleti ne kadar vesaite malik olursa olsun, bu vesait yine kâfi değildir. Harp esnasında Yunanlıların ayak bastıkları Anadolu mamureleri bugün birer virane olmuştur; Yunan hırs-ı cinayetine kurban giden kardeşlerin toprakları da harabeye dönmüştür.
İşte dindaşlar; bu yerleri imar etmeye, duçar oldukları mahrumiyet ve sefaletten bir an evvel halas edilmeleri lazım gelen Yunan idaresindeki Müslümanları buralarda iskâna, altı yüz bin kişiye ekmek vermeye, meva bulmaya çalışan Türkler, kardeşlerinin sefaletten telef olmamaları için âlem-i İslam'ın mürüvvetine müracaat ediyor.
Dindaşlık rabıta-i kudsiyesinin feyyaz tecelliyatına ümidvar ve muntazır bu zavallı kardeşlerimiz için müşterek bir hayır ve şefkat müessesi olan Hilal-i Ahmer'in vaki olacak teşebbüsatına bütün âlem-i İslam'ın seve seve ve kemal-i memnuniyetle zahir olacağından şüphem yoktur. Hilâl-i Ahmer, bu dinî vazifesinde de muvaffak olması için âlem-i İslam'ın lütuf ve muavenetine arz-ı ihtiyaç ediyor. Yapacağınız en ufak bir muavenetin bir kaç Müslüman ailesinin hayatını kurtaracağını düşününüz. Doğrudan doğruya aynen ve nakden gönderilecek ianet de şükranla kabul edilecektir.
Bugün ezici bir harman içinde bulunan ve yarın iskân ve iaşe edilmek için bin müşkilatla pençeleşecek olan Rumeli Müslümanlarının yegâne istinadgâhları imanları ve yegâne ümitleri din kardeşlerinin ulviyet ve necabetidir.
Cenab-ı kebira cümlemizin yardımcısı olsun.
Gazi Mustafa Kemal."
........
(*)
www.lozanmubadilleri.org.T sitesinden alınmıştır.
